Định hướng nghề nghiệp dễ dàng hơn bằng phương pháp Ikigai

“Mình nên làm gì? Nên lựa chọn lĩnh vực nào để theo đuổi sự nghiệp?” chắc hẳn là câu hỏi được đạt ra trong tâm trí bạn ít nhất một lần. Chúng khiến bạn phải suy nghĩ, băn khoăn về bản thân, cuộc sống xung quanh. Đặc biệt đối với các bạn học sinh, sinh viên trong giai đoạn tìm hiểu, lựa chọn con đường cho sự nghiệp tương lai.

Vậy làm sao để định hướng nghề nghiệp đúng hướng và tìm ra công việc mà không chỉ là cách kiếm sống. Công việc đấy còn là để mỗi ngày bắt đầu công việc đầy đam mê, động lực, mang lại ý nghĩa và hạnh phúc cho cuộc sống của bạn. Hãy cùng khám phá phương pháp Ikigai và cách áp dụng nó để định hình nghề nghiệp một cách dễ dàng và có ý nghĩa.

1. Ikigai là gì? 4 yếu tố quan trọng của Ikigai

Ikigai là một từ tiếng Nhật ghép từ “iki” (sống) và “gai” (giá trị). Đây là khái niệm về sự sống có ý nghĩa và hạnh phúc. Nhà tâm lý học Meiko Kamiya đã bình phẩm rằng: “Ikigai và hạnh phúc rất giống nhau nhưng khác biết tinh vi về sắc thái. Hạnh phúc là trạng thái cảm xúc nhất thời nhưng với Ikigai, con người sẽ tìm thấy kim chỉ nam cho những hành động tích cực, giúp ta hướng đến tương lai dù phải trải qua những khó khăn của hiện tại.”

Trong mỗi chúng ta đều có Ikigai riêng cho mình. Tìm ra Ikigai cho bản thân càng sớm bạn sẽ có thể định hình được cuộc sống và tìm ra công việc không chỉ phù hợp, phát triển tốt mà còn mang lại ý nghĩa cho xã hội. Phương pháp Ikigai chính là kết hợp hài hòa bốn yếu tố quan trọng: sở thích, khả năng, cơ hội và xã hội cần.

• Điều bạn thích:

Hãy tự liệt kê những điều bạn yêu thích, đam mê và mong muốn làm mỗi ngày. Suy nghĩ vượt ra khỏi giới hạn, loại bỏ các yếu tố khác, những điều này chỉ đơn giản là bạn tìm thấy niềm vui và sự hứng thú. Thậm chí, những điều đơn giản thường ngày như chăm sóc cây cảnh, hay thú cưng.. Bởi chỉ những điều bạn thực sự thích thú thì bạn mới có động lực và hào hứng thực hiện nó mỗi ngày.

• Điều bạn giỏi

Thử nhìn nhận lại bản thân và xem thế mạnh, điểm nổi trội của mình là gì. Từ đó hãy ghi ra những việc mà bạn tự tin tỏa sáng và có khả năng xử lý một cách nhanh chóng, hiệu quả. Bạn có thể cân nhắc đến những điều nhỏ nhặt mà mọi người xung quanh thường xuyên tán dương như nấu ăn ngon, khéo tay làm đồ thủ công…

•  Điều giúp bạn kiếm ra tiền

Theo như tháp biểu đồ Maslow, nhu cầu thiết yếu căn bản đầu tiên là nhu cầu sinh lý để đáp ứng cuộc sống như ăn, uống, ngủ nghỉ, thở… Đây chính là những nhu cầu đề tồn tại trong cuộc sống này. Do vậy, để đáp ứng và duy trì nhu cầu căn bản này, thu nhập sẽ là yếu tố không thể bỏ quên. Vậy những công việc nào bạn sẽ được trả tiền lương? Và mức lương như thế nào sẽ đủ cho bạn chi trả các nhu cầu sinh lý học.

•  Điều xã hội cần

Nhu cầu của thế giới hay tập thể mà mình sinh sống chính là những việc mà bạn có thể đóng góp mang lại lợi ích cho cộng đồng đó. Khám phá xu hướng trên thế giới như phát triển công nghệ, sức khỏe, đời sống tinh thần… Từ đó xem xét những lĩnh vực bạn có thể đóng góp cho cộng động của mình. Khi làm những công việc mang ý nghĩa cho xã hội bạn sẽ dễ dàng thích nghi và hòa nhập với môi trường nhanh chóng và chính điều này giúp bạn tồn tại dễ dàng và sống hạnh phúc hơn.

2. Cách áp dụng Ikigai trong định hướng nghề nghiệp

Xác định mục tiêu sống hay định hướng nghề nghiệp phù hợp chính là điểm giao thoa giữa các yếu tố trên hay chính là Ikigai. Hãy xem thử công việc của 2 trong 4 yếu tố này giao thoa nhau sẽ như thế nào?

Nếu bạn chọn công việc theo đam mê và khả năng thì bạn có thể thấy thỏa mãn nhưng vẫn còn cảm giác vô dụng, bởi thứ bạn làm không phải là điều người khác cần. Những công việc là thế mạnh và được trả lương tương xứng, sẽ là công việc đơn thuần, thoải mái nhưng trống rỗng. Trong khi những công việc mà xã hội cần và mang lại thu nhập có thể cho bạn cảm giác phấn khích và tự mãn nhưng chắc chắn bạn sẽ bị chán nản hoặc đào thải, vì đây không phải là sở thích hay thế mạnh của bạn. Công việc có sở thích và nhu cầu thị trường là công việc mang tính sứ mệnh, vui thỏa mãn cho tâm hồn, tinh thần của bạn nhưng không mang lại thu nhập để duy trì cuộc sống.

Chính vì vậy, bạn cần tìm đáp ứng giao thoa giữa 4 yếu tố trên là tốt nhất. Khi bạn tìm được công việc đúng sở thích, có khả năng, vừa là thứ xã hội cần và được trả lương cao, thì đấy chính là Ikigai. Thực tế, có thể việc tìm ra một công việc đầy đủ 4 yếu tố này cùng lúc sẽ khó, tuy nhiên chúng sẽ có những điểm chung mà bạn có thể hướng đến để tìm ra Ikigai.

Bạn chỉ cần tìm những công việc giao thoa trong 2 hoặc 3 điểm trên và từ đó phát triển thêm. Bạn có thể bắt đầu với công việc đúng đam mê của mình, và thường thì chúng ta sẽ làm tốt những việc mình yêu thích. Khi rèn luyện được công việc yêu thích của mình trở nên thành thạo, chắc chắn bạn sẽ có thể gắn bó mà không thấy nhàm chán. Đối với những công việc xã hội cần thì chắc chắn nó sẽ được trả lương, chỉ cần bạn dành thời gian cho nó hơn.

Vậy tóm lại, cách dễ dàng để xác định Ikigai trong nghề nghiệp của mình, bạn có thể tìm ra những công việc đúng sở trường và là thứ xã hội cần. Điều này có nghĩa là bạn hãy tìm công việc đúng thế mạnh của mình và đúng loại công việc mà các nhà tuyển dụng đang cần. Khi đó, bạn sẽ được trả mức lương cao. Và việc bạn giỏi và giúp duy trì cuộc sống, có thể bạn không quá thích nhưng bạn dễ dàng làm nó nên sẽ không quá nhàm chán.

Cuộc sống hạnh phúc và ý nghĩa là khi bạn xác định được mục tiêu và con đường đi phù hợp cho bản thân. Hy vong qua bài viết định hướng nghề nghiệp bằng Ikigai đã giúp bạn định hình con đường nghề nghiệp cho mình.